Rak płuc

Rak płuc

Rak płuc jest nowotworem złośliwym wywodzącym się z komórek nabłonka dróg oddechowych. Jest on dominującym i najgorzej rokującym nowotworem w Polsce. Co więcej, jest najczęstszą przyczyną zgonów z powodu nowotworów złośliwych zarówno wśród mężczyzn jak i kobiet. U 95% osób chorych pojawia się po 50 roku życia. Udowodniono, że narażenie na dym papierosowy zawierający substancje rakotwórcze ma bardzo duży wpływ na ryzyko rozwoju raka płuc. Do innych czynników predysponujących należą czynniki genetyczne, promieniowanie jonizujące, metale ciężkie, ekspozycja na substancje chemiczne i zanieczyszczenia powietrza. Rokowanie oraz leczenie zależy od histologicznego typu raka, stopnia zaawansowania oraz stanu pacjenta. Profilaktyka jest bardzo istotna, dlatego należy kłaść szczególny nacisk na zwalczanie nałogu palenia, który wpływa również na rozwój raka dolnej części układu moczowego oraz trzustki. Palenie tytoniu jest przyczyną co piątego przypadku nowotworu złośliwego płuc.

Objawy

Do głównych objawów choroby, na które należy zwrócić uwagę to: przewlekły kaszel, duszność, bóle w klatce piersiowej i ramionach, świszczący oddech, krwioplucie oraz utrata masy ciała. Czasami pacjenci nie doświadczają objawów ze strony nowotworu płuc, ale są one spowodowane przerzutami. Rak płuc zwykle daje przerzuty do węzłów chłonnych, wątroby, kości, a także mózgu. Objawy charakteryzują się powiększeniem węzłów chłonnych, trudnościami w połykaniu, bólami kości i ich łamliwością, żółtaczką oraz napadami padaczkowymi. Każdy niepokojący objaw, który nawraca lub się utrzymuje wymaga konsultacji lekarskiej oraz wykonania dodatkowych badań.

Diagnostyka

Niestety, w przypadku raka płuc nie istnieje test przesiewowy o odpowiedniej czułości i swoistości. Profilaktyka tzw. III fazy, opiera się na zahamowaniu postępu rozwoju choroby oraz ograniczeniu powikłań. Badania diagnostyczne mają na celu sprawdzenie miejsca guza w płucu. Najpierw wykonywane jest zdjęcie rentgenowskie, a następnie tomografia komputerowa. Za pomocą tomografii zwykle można ocenić stopień zaawansowania nowotworu w klatce piersiowej. W celu dokładnej oceny obecności przerzutów raka płuca w węzłach chłonnych oraz poza klatką piersiową wykorzystuje się pozytonową tomografię emisyjną (PET). Następnie ustala się budowę histopatologiczną guza. W zależności od jego umiejscowienia wykonuje się biopsję, polegając na nakłuciu przez ścianę klatki piersiowej lub bronchoskopię. Jest to oglądanie wnętrza tchawicy i oskrzeli z pomocą urządzenia wprowadzanego do dróg oddechowych przez usta. Ważnym czynnikiem, od którego również zależy wybór sposobu leczenia, jest ocena sprawności oddechowej i ogólnej pacjenta (głównie układu sercowo-naczyniowego). W tym celu wykonuje się między innymi badanie spirometryczne.

Podstawowy podział raka płuc wyróżnia dwie duże grupy: niedrobnokomórkowego raka płuca obejmującego 80% przypadków zachorowań) oraz drobnokomórkowego raka płuca stanowiącego około 15% wszystkich rozpoznań.

Leczenie

Najlepsze wyniki daje radykalne leczenie chirurgiczne, jednak jest możliwe do przeprowadzenia tylko u 15-20% chorych. Jest to związane z lokalizacją nowotworu oraz stopniem jego rozprzestrzenienia. Operacja polega na całkowitym wycięciu guza, wraz z otaczającym go miąższem płucnym. Wykonywanym w ramach chirurgii onkologicznej zabiegiem jest lobektomia, czyli usunięcie płata płuca, w którym zlokalizowany jest nowotwór. W przypadku lobektomii stosuje się technikę VATS, którą cechuje podobieństwo do laparoskopowych technik operacyjnych. VATS jest techniką znacznie mniej inwazyjną od tradycyjnej torakotomii (chirurgicznego otwarcia ściany klatki piersiowej) i generuje mniej powikłań po operacji.

W przypadku gdy chory nie kwalifikuje się do operacji np. z powodu zaawansowanego stadium nowotworu stosuje się radioterapię. Polega na naświetlaniu guza wykorzystując promieniowanie jonizujące. Chemioterapię stosuje się najczęściej jako uzupełnienie zabiegu operacyjnego lub radioterapii – rzadziej przedoperacyjnie. W ramach chemioterapii używa się kilka leków podawanych łącznie (chemioterapia wielolekowa). Skuteczność schematów wielolekowych jest o wiele większa od terapii jednolekowej. Jednak możliwość zastosowania takiej metody zależy od ogólnego stanu zdrowia chorego, jego kondycji oraz tolerancji dla danego schematu leczenia. Obecnie, dzięki odkryciu mutacji kierujących oraz immunologicznych punktów kontroli nastąpił szybki rozwój metod leczenia zastępujących chemioterapię. W przypadku niektórych chorych są one ukierunkowane molekularnie i stosuje się immunoterapię.

Hospicjum

W przypadku osób, u których zakończono leczenie przedłużające życie np. chemioterapia lub intensywna terapia istnieje możliwość ubiegania się o przyjęcie do hospicjum domowego. Leczenie w hospicjum jest skoncentrowane na łagodzeniu skutków choroby, a nie usuwaniu jej przyczyn.

Hospicjum dzięki pracy lekarzy, pielęgniarek, fizjoterapeutów i psychologów zapewnia systematyczną opiekę w sferze fizycznej, społecznej oraz psychologicznej, która pomaga poprawić jakość życia i „żyć aż do śmierci”. Hospicjum Domowe Królowej Apostołów w Wiśniowej zapewnia opiekę wykwalifikowanego zespołu ludzi, których łączy misja i chęć pomocy osobom w terminalnym stanie choroby.